Zalety owczej wełny. Co warto o niej wiedzieć?

 

Wełna to naturalny materiał, którego walory ludzie dostrzegli i docenili już tysiące lat temu. Najstarsze znaleziska archeologiczne, wskazujące na znajomość obróbki i wykorzystywanie wełny owiec, datowane są na ok. 2000 r. p.n.e. Wiemy, że ceniono ją w Starożytnym Rzymie, Grecji i Azji Mniejszej, skąd pochodzą pierwsze znane nam skrawki sukna wełnianego.

Istnieje wiele rodzajów wełny pochodzenia zwierzęcego, runo owiec nie jest jedynym surowcem używanym do wytwarzania przędz. W tym celu wykorzystuje się także sierść innych zwierząt: jak lamy, wielbłądy, dzikie i hodowlane kozy czy króliki angorskie, których okrywa włosowa pozyskiwana jest przez wyczesywanie.

Wełna owcza jest jednak najpowszechniej znana i ceniona. Zwykle dwa razy do roku owce poddawane są strzyżeniu, co z punktu widzenia wydajności jest niezwykle atrakcyjną cechą tych zwierząt. W zależności od gatunku owiec, ich wełna może się od siebie bardzo różnić, wystarczy porównać wełnę merynosów z naszą rodzimą, góralską wełną np. z Podhala, czy wełną pochodzącą z Islandii. Przędza uzyskana z owiec rasy merynos jest niezwykle miła w dotyku i nie wywołuje efektu "gryzienia", czego natomiast nie można powiedzieć o islandzkiej "lopi", a wszyscy którzy kiedykolwiek kupili w Zakopanem słynne skarpety góralskie, doskonale wiedzą jak potrafią być one szorstkie... 

Tak czy inaczej, "gryzie" czy nie, wełna owcza jest niezwykle zdrowym włóknem naturalnym i posiada  szereg niezaprzeczalnych zalet, które stawiają ją bardzo wysoko w rankingach użyteczności, i to nie tylko w przemyśle tekstylnym.

Jedną z najwyżej cenionych cech wełny owczej są jej właściwości termoizolacyjne i termoregulacyjne, dzięki czemu wyroby wełniane zimą grzeją, a latem chłodzą i stanowią doskonałą ochronę przed czynnikami atmosferycznymi. Dokładnie taką funkcję w naturze pełni futro owiec, co daje tym zwierzętom komfort cieplny o każdej porze roku.

Runo owcze pokryte jest cenną warstwą lanoliny, substancji o właściwościach wosku. Pozyskuje się ją podczas procesu  czyszczenia wełny i wykorzystuje w przemyśle farmaceutycznym (do produkcji maści) oraz kosmetycznym, jako naturalną, bardzo dobrze wchłanianą przez skórę bazę kremów i emulsji. Lanolina świetnie nawilża i zmiękcza skórę.

Bardzo istotną cechą wełny owczej jest jej higroskopijność, czyli zdolność pochłaniania i wiązania wody. Dzięki temu ubrania wykonane z wełny odprowadzają ze skóry pot, jednocześnie nie przepuszczając wilgoci z zewnątrz. Wełna jest więc niezwykle przyjazna dla skóry, zapewniając jej suchość, wygodę i komfort nie blokując cyrkulacji powietrza. Nawet ok. 30% zawartości wody w  tkaninie wełnianej nie daje odczucia wilgotności. Doskonale o tym wiedzieli nasi przodkowie, nosząc okrycia wierzchnie wykonane z przędz wełnianych, a także wyrabiając na krosnach wełniane koce i narzuty. Ponadto wełna jest włóknem trudno-palnym, gdyż zawiera w sobie ok. 18% wody.

Ciekawostką jest fakt, że i medycyna ludowa doceniała niegdyś wełnę jako skuteczny środek leczniczy na wiele schorzeń. Uważano, że koi system nerwowy, uśmierza ból i stany zapalne, a nawet przyspiesza zrastanie się złamanych kości. Na chore miejsca stosowano okłady z suchych, wełnianych kompresów. Do dziś poleca się skarpety z surowej, owczej wełny jako remedium na problemy z krążeniem, gdyż ich szorstka faktura masuje stopy, powodując lepsze ukrwienie. Ponadto wełna pobudza zakończenia nerwowe i wzmacnia ogólną odporność organizmu. Zapewnia dobre samopoczucie, gdyż potrafi korzystnie jonizować powierzchnię naszego ciała. 

To, co ważne, gdy mówimy o wełnie owiec jako naturalnym włóknie z jego szerokim zastosowaniem w przemyśle (głównie odzieżowym) to fakt, że jest to surowiec w wysokim stopniu "bio odnawialny". Do pozyskania wełny nie potrzeba skomplikowanych, energochłonnych procesów technologicznych... Wystarczy łąka, stado owiec i kilka par wprawnych, ludzkich rąk. Jest to oczywiście duże uproszczenie, ale fakt pozostaje faktem, że wyprodukowanie syntetycznych tekstyliów w większym stopniu zanieczyszcza i naraża środowisko, niż hodowla owiec...

Wełna to wspaniały, przyjazny, naturalny surowiec, który towarzyszy człowiekowi od stuleci. Chyba nie będzie  dużej przesady w stwierdzeniu, że gdyby nie te niepozorne, włochate zwierzęta jakimi są owce, ludzie w wielu chłodnych, zazwyczaj górskich, trudnych do życia rejonach naszego globu, nie przetrwaliby i nie stworzyli swoich pasterskich, opartych na hodowli kultur...

Aga